راسان خبر ایلام/مراتع کشور با مساحت ۸۴ میلیون هکتار، یکی از مهمترین منابع تولید علوفه، گیاهان دارویی و جلوگیری از بیابانزایی محسوب میشوند
جنگلها، مراتع، بیابانها و اراضی ساحلی از مهمترین منابع طبیعی استراتژیک کشور هستند که نقش کلیدی در سرمایهگذاری پایدار و تولید اقتصادی دارند. حفظ و بهرهبرداری اصولی از این منابع، ضامن توسعه پایدار، امنیت غذایی، اشتغالزایی و افزایش تولید ملی است.
۱_نقش جنگلها در سرمایهگذاری و تولید؛
جنگلها بهعنوان منبعی حیاتی برای تولید چوب، اکسیژن، داروهای گیاهی و حفظ منابع آبی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارند؛
توسعه زراعت چوب: سرمایهگذاری در کشت گونههای سریعالرشد ماننداکالیپتوس، صنوبر و پالونیا، نیاز صنایع چوبی را تأمین کرده و وابستگی به جنگلهای طبیعی را کاهش میدهدو
صنایع چوب و کاغذ: تولید جایگزینهای چوبی مانند کاغذ از سنگ آهک، باعث کاهش فشار بر جنگلها و ایجاد اشتغال میشود.
گردشگری جنگلی: سرمایهگذاری در اکوتوریسم و بومگردی، علاوه بر حفاظت از جنگلها، باعث افزایش درآمد جوامع محلی خواهد شد.
حفظ منابع آب و خاک: جنگلها مانع فرسایش خاک و کاهش سیلابها هستند که در بلندمدت هزینههای جبران خسارت را کاهش میدهد و امنیت اقتصادی کشور را تأمین میکند.
۲. نقش مراتع در سرمایهگذاری و تولید
مراتع کشور با مساحت ۸۴ میلیون هکتار، یکی از مهمترین منابع تولید علوفه، گیاهان دارویی و جلوگیری از بیابانزایی محسوب میشوند:
حفاظت و احیای مراتع: سرمایهگذاری در مدیریت پایدار مراتع، توسعه دامداری صنعتی و تعیین ظرفیت چرا، باعث افزایش تولید علوفه و کاهش تخریب منابع طبیعی میشود.
کشت گیاهان دارویی: بسیاری از مراتع دارای گونههای باارزشی مانند زعفران، آویشن، گل محمدی و بابونه هستند که با فرآوری و صادرات آنها، ارزش افزوده بالایی ایجاد میشود.
مدیریت منابع آب: مراتع نقش کلیدی در تغذیه آبهای زیرزمینی و کاهش تبخیر آب دارند که برای بخش کشاورزی و دامپروری حیاتی است.
صنعت دامپروری و زنبورداری: مراتع مناسب، زمینه توسعه دامداری و زنبورداری پایدار را فراهم کرده و به افزایش تولیدات لبنی و عسل کمک میکند.
۳. نقش بیابانها در سرمایهگذاری و تولید
گرچه بیابانها بهعنوان مناطق کمبازده شناخته میشوند، اما با سرمایهگذاری صحیح، میتوان آنها را به منابع تولیدی تبدیل کرد:
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر: بیابانهای ایران ظرفیت بالایی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی و بادی دارند که موجب اشتغالزایی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی میشود.
کشاورزی در بیابان: استفاده از سیستمهای آبیاری نوین، گلخانههای هیدروپونیک و کشت گیاهان مقاوم به خشکی مانند سالیکورنیا، موجب افزایش تولید در اراضی کمبازده میشود.
بیابانزدایی و احیای پوشش گیاهی: سرمایهگذاری در نهالکاری و ایجاد بادشکنهای طبیعی، موجب کاهش فرسایش خاک و جلوگیری از طوفانهای گرد و غبار میشود.
استخراج و فرآوری مواد معدنی: بسیاری از بیابانهای ایران دارای ذخایر معدنی ارزشمند مانند لیتیم، سیلیس و فسفات هستند که با بهرهبرداری اصولی، میتوان تولید صنعتی را تقویت کرد.
۴. نقش اراضی ساحلی در سرمایهگذاری و تولید
ایران با صدها کیلومترخط ساحلی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، ودریاچه ارومیه ظرفیت بسیار بالایی برای توسعه اقتصادی دارد:
توسعه آبزیپروری و شیلات: پرورش ماهی و میگو در مناطق ساحلی، باعث افزایش تولید پروتئین دریایی و صادرات محصولات شیلاتی میشود.
گردشگری ساحلی: سرمایهگذاری در هتلسازی، اقامتگاههای بومگردی و ورزشهای دریایی، موجب رشد اقتصادی مناطق ساحلی خواهد شد.
توسعه بنادر و تجارت دریایی: توسعه بندر چابهار و مناطق آزاد اقتصادی، موجب افزایش صادرات و جذب سرمایهگذاریهای خارجی میشود.
توسعه انرژیهای دریایی: امکان سرمایهگذاری در انرژیهای موج، جزر و مد و آب شیرینکنهای خورشیدی، موجب تأمین پایدار آب و انرژی خواهد شد.
سرمایهگذاری در جنگلها، مراتع، بیابانها و اراضی ساحلی نهتنها به افزایش تولید و اشتغالزایی کمک میکند، بلکه باعث حفاظت از منابع طبیعی و تحقق توسعه پایدار خواهد شد. این منابع، بسترهای اصلی تحقق شعار «سرمایهگذاری برای تولید» در سال ۱۴۰۴ هستند و میتوانند ایران را به یک قطب اقتصادی پایدار و مقاوم در برابر بحرانهای زیستمحیطی تبدیل کنند.
کد خبر/۱۰۷۱۰۶
- نویسنده : امید شفیعی؛ کارشناس ارشد منابع طبیعی گرایش اکولوژی
Friday, 26 September , 2025