راسان خبر ایلام/مجموعهٔ رسمهای جشنهای بهاری نوروز با جشن و آتشافروزی آغاز میشد و پس از برگزاری مراسم سال نو، در روز سیزده فروردین پایان مییافته است.
انسان ها از دوران پارینه سنگی که قدیمی ترین دوران فرهنگی شناخته شده از زمان سکونت در غارها بوده است به زندگی اجتماعی گرویده اند . این نحوه ی زندگی اجتماعی رفتارهای تحوش گرایانه ی فردی را به مرور مغموم و با تحول به سمت رفتارها و تصمیمات گروهی پیش برده است . از تصاویر نگاشته شده بر دیواره غارها ، شکار به صورت جمعی و صرف غذا به صورت گروهی و جمع شدن دور آتش و برپایی مراسمات دیده می شود.
انسان متفکر از دیرباز به جهت التیام ، کاهش التهابات روحی و افزایش نشاط فردی و اجتماعی خود ، غم ها و شادی هایش را با اجتماع که در آن قرار گرفته است به اشتراک گذاشته و جامعه نیز از وی متأثر گشته است.
اشتراک رفتار و حالات فردی با اجتماع و اجتماع با فرد بتدریج و به صورت متمادی موجب تشکیل فرهنگ ها ، آداب و رسوم بین جوامع شده است که از آن به سنت یاد می گردد .سنت مفهومی بسیار رمز آلود و عمیق از باورها، رفتارها ، اعمال ،هنجارها ، کنش ها و واکنش ها را در درون خود نهفته دارد که با شرایط و موضوعات درونی جامعه دستخوش تغییرات و بدعت ها شده و باز ماهیت اصلی خود را بازیابی کرده است . گاهی سوگواری پاسخ فرد و جامعه به یک ماتم می شود و گاهی نیز مراسمات متنوع و متفاوت تر از سوگواری ، در شادی نیز چنین است .
به هر حال جامعه در مسیر پیشرفت و بلوغ فکری خود تغییرات فراوانی را در باورها و آیین خود پذیرفته و خود را با این تغییرات هم نوا و منطبق کرده است.
سنت کهن نوروز که ریشه در سنت های جامعه ی ایران بزرگ ( ایران ، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان ، ترکمنستان ، آذربایجان ، قسمتهایی از ترکیه ، ازبکستان و قسمتهایی از قفقاز ، عراق و حاشیه خلیج فارس و …) دارد از دیرباز با مراسمات و برنامه های متنوعی همراه بوده است و یکی از مهمترین آیین اصیل ایرانی است.
نوروز با پیشوند نو و پسوند روز کلمه ای کاملا بومی و با ریشه ی کاملا ایرانی به معنی روز جدید است . به سبب قرار گیری این ایام شاد در ابتدای فروردین و فصل بهار که به نوعی آغاز زایش ، شروع دوباره بارآوری زمین و عبور از زمستان سرد و سخت است در جوامع ایران بزرگ زمانی مهم و تأثیرگذار بر روح و روان مردمان این دیار بوده است و به سبب نامگذاری روزهای آن مرکب از سیزده روز( عامه، نوروز بزرگ و سیزده بدر ) پنج روز نخست جشنی همگانی بین عموم مردم بود از اینرو آن را نوروز عامه نامیدهاند. ششمین روز که جشن به گونهٔ درباری برگزار میشده است نوروز بزرگ نام داشته است نشان از اهمیت آن دارد.
مجموعهٔ رسمهای جشنهای بهاری نوروز با جشن و آتشافروزی آغاز میشد و پس از برگزاری مراسم سال نو، در روز سیزده فروردین پایان مییافته است.این مراسمات به گونه ای تلفیقی از رسمی حکومتی و مردمی بوده است و شئون و نحوه ی برگزاری خاصی داشته که می بایست رعایت میشد.
- نویسنده : مجتبی تابش، نویسنده
Friday, 26 September , 2025